Leczenie nerwicy
Zaburzenia lękowe (inaczej nerwice) to obok depresji najczęstszy problem natury psychicznej, z którym się spotykamy. Nerwice leczy się za pomocą psychoterapii oraz, jeśli to konieczne, również farmakoterapii. Szczególnie polecana jest psychoterapia poznawczo-behawioralna o udowodnionej skuteczności w leczeniu zaburzeń lękowych.
Objawy nerwicy
Objawy czasem bywają łagodne lub pojawiają się tylko od czasu do czasu, ale nieraz są w stanie całkowicie zdezorganizować życie, uniemożliwić podjęcie pracy, spotkania z ludźmi, czy wręcz wychodzenie z domu. Najczęstszym i najbardziej dominującym objawem jest lęk, przybierający postać od ciągłego niepokoju, poprzez napady bardziej intensywnego lęku, aż po napady paniki. Mogą pojawiać się dręczące myśli, ciągłe zamartwianie się, natręctwa. Niestety często objawom psychicznym towarzyszą bardzo uporczywe dolegliwości fizyczne – np. zawroty głowy, bóle napięciowe, problemy z układem pokarmowym, a także problemy ze snem wywołane ciągłym martwieniem się oraz inne niepokojące i „dziwne” dolegliwości.
Kiedy stosowane jest leczenie farmakologiczne?
Kiedy objawy są tak nasilone, że znacznie utrudniają lub uniemożliwiają normalne funkcjonowanie, jeśli nie można zapanować nad natręctwami, dręczącymi myślami, lub każdy kontakt z innym człowiekiem napawa lękiem, rozpoczynamy leczenie farmakologiczne. Lekarz psychiatra zwykle zapisuje wtedy pacjentowi leki. W pierwszej kolejności są to leki uspokajające do doraźnego stosowania w sytuacji nagłego wzrostu poziomu lęku. Poza tym leki ułatwiające zasypianie oraz antydepresanty, które obniżają napięcie i poprawiają nastrój, długotrwale pomagając radzić sobie z nerwicą. Bardzo ważne jest, aby leki dobierał lekarz psychiatra, a nie innej specjalności, bo to on jest ekspertem w tej dziedzinie – nie leczylibyśmy się na serce u gastrologa. Leki dość dobrze zmniejszają natężenie objawów, ale trudno oczekiwać, że farmakologia rozwiąże problem. Żadne środki nie są bowiem w stanie całkowicie uwolnić chorego od nerwicy. Obniżają one lęk pacjenta, czyli zmniejszają skutki choroby, ale nie usuwają jej przyczyn.
Psychoterapia – podstawa leczenia
Wśród różnych dostępnym form i nurtów psychoterapii, to właśnie psychoterapia poznawczo-behawioralna wielokrotnie udowodniła swoją skuteczność w leczeniu różnych form zaburzeń lękowych. W leczeniu nerwic niezwykle ważne jest nie tylko zrozumienie podłoża zaburzenia, tego skąd się wzięło, ale przede wszystkim nauczenie się nowych sposobów radzenia sobie z sytuacjami wywołującymi lęk – tak, żeby można było wrócić do normalnego funkcjonowania. Proces ten składa się z wielu etapów: pierwszym z nich jest dokładne zrozumienie indywidualnego problemu, z jakim trafiamy do gabinetu – każdy z nas jest inny i nie pasuje do schematów z książek. Kolejnym etapem jest uczenie się nowych sposobów radzenia sobie w trudnych dotychczas sytuacjach i wprowadzanie ich w życie. Końcowym etapem psychoterapii jest utrwalenie zmiany i przemyślenie zawczasu sposobów radzenia sobie z ewentualnymi kryzysami, które przecież zdarzają się w życiu każdego z nas. Często na liście celów terapeutycznych jest również odstawienie leków, żebyśmy odzyskali niezależność i pewność siebie.
Jak długo trwa leczenie nerwicy?
Leczenie zaburzeń lękowych przebiega w sposób bardzo zróżnicowany. Zależy to przede wszystkim od rodzaju zaburzenia z jakim zgłasza się pacjent. Szybciej leczy się napady paniki czy fobię społeczną, a lęk o zdrowie (hipochondrię) czy zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne (nerwicę natręctw) dłużej. Zależy to także od tego, od kiedy pacjent choruje. Wprost należy zaznaczyć, że im szybciej zgłosimy się po profesjonalną pomoc, tym lepiej. Zależy to wreszcie od osobowości każdej osoby. Po kilku pierwszych spotkaniach psychoterapeuta będzie w stanie postawić diagnozę, a po rozpoczęciu etapu właściwego leczenia oszacować w przybliżeniu długość trwania psychoterapii. Jeżeli chodzi o działanie farmakoterapii, to leki, które mają doraźnie zmniejszyć natężenie lęku działają już po 20-30 minutach. Na efekty działania leków przeciwdepresyjnych należy zaczekać 2-6 tygodni. Jeśli przez 4 pierwsze tygodnie nie nastąpiła żadna poprawa, to należy rozważyć zmianę leków lub dawki, oczywiście po konsultacji z lekarzem.
